Wat is genever?
Van origine is genever een typisch Hollandse sterkedrank die zijn naam dankt aan de jeneverbes. Ambachtelijke genevers worden gemaakt op basis van granendistillaten, zoals moutwijn en geherdistilleerde moutwijnen.
De ontstaansgeschiedenis van genever
Genever is een eeuwenoud Hollands product, gedistilleerd van moutwijn, met de jeneverbes (Juniperus) als prominent ingrediënt. Deze bessensoort werd meegestookt met het distillaat: enerzijds om de smaak te verbreden, anderzijds vanwege vermeende geneeskrachtige eigenschappen van de bes. Van oorsprong werd genever vooral gedronken als medicijn.
Van geneesmiddel tot populaire borrel
In de Gouden Eeuw was Amsterdam een belangrijke Europese doorvoerhaven. De overvloed aan kruiden en specerijen maakte de stad een walhalla voor stokers. Amsterdamse distillateurs produceerden als eersten moutwijnen uit graan. Op basis daarvan stookten zij genever (hiermee liepen zij een eeuw voor op hun Schiedamse vakgenoten!). Met nieuwe ingrediënten maakten zij de sterkedrank steeds lekkerder. Daardoor groeide genever in de 17e eeuw uit tot een populaire borrel.
Herkenbare smaakeigenschappen
Iedere stoker maakte zijn eigen graangenever: volgens de traditionele methode, maar geheel naar eigen inzicht. Dit leverde karakteristieke smaakeigenschappen op, plus een exclusieve klantenkring. De Verenigd Oost-Indische Compagnie (VOC) nam bijvoorbeeld uitsluitend genoegen met genever van geherdistilleerde moutwijn uit Weesp.
Van genever tot gin
Toen Willem III van Oranje (1650-1702) de scepter zwaaide over Engeland, werd genever ook daar populair. Engelse distillateurs probeerden de sterkedrank na te maken omdat het zo’n succes was. Zij misten echter de juiste receptuur. Daarom ontwikkelden ze hun eigen versie van genever, die bekend werd onder de naam gin. Zij voegden onder andere citroen toe, een ingrediënt dat ze werkelijk overal voor gebruikten. Daaraan danken de Britten hun bijnaam ‘limeys’.
Onvergelijkbaar
De jonge jenever zoals we die nu kennen werd eind 19e eeuw ontwikkeld. Qua smaak en bereidingswijze is het onvergelijkbaar met de traditionele genever. De uitvinding van de kolommendistillatie en een overschot aan suikerbieten bracht de Nederlandse overheid op het idee om op een goedkope en efficiënte manier alcohol te maken.
Het resultaat was een nietszeggend, smaak- en reukloos product, dat al snel zijn intrede deed als vervanger van de moutwijn. Door zijn prijsstelling werd de borrel op basis van melasse alcohol voor iedereen bereikbaar. De smaak ervan was echter onvergelijkbaar met die van de oorspronkelijke uit moutwijn gestookte genever.
Door commercie en nieuwe technologieën is het oude ambacht hopeloos in de vergetelheid geraakt. Bijna niemand weet tegenwoordig nog hoe perfect een goed gemaakte genever kan smaken! Tenzij u genevers van Van Wees en de Ooievaar drinkt natuurlijk…
Zoet en fruitig
Tip: Houdt u van zoet en fruitig, probeer dan eens een van onze vruchtengenevers! Deze zijn niet bereid van genever maar van gedistilleerde vruchten.
Onze bereiding van genever
Wij bereiden onze genevers op ambachtelijke wijze, dus van granendistillaten en kruiden. Hiermee houden we een traditie hoog die stamt uit de 16e eeuw. Bij de samenstelling van geneversoorten houden we rekening met verschillen in lagerperiodes van de distillaten. Zo creëren we een optimale smaakconsistentie per soort. Deze werkwijze is kostbaar en daarom uniek voor Nederlandse begrippen.
Het verschil tussen oude en jonge genever
Een echte oude genever wordt bereid volgens de ambachtelijke methode van vóór 1900, met geherdistilleerde moutwijn, jeneverbessen en kruiden. Na bereiding gaat de drank een tijd op fust om te rijpen: bij ons voor periodes van drie maanden tot twintig jaar (afhankelijk van het type genever).
Jonge genever is een recentere uitvinding, die zijn ontstaan dankt aan de introductie van neutrale industriële alcohol gestookt tot 96,2%. Het is een fabrieksproduct dat direct klaar is voor consumptie. Om de teloorgang van smaak te rechtvaardigen bedacht men de naam jonge jenever. Zo’n product past uiteraard niet bij de filosofie en principes van onze familie. Daarom bereiden wij onze jonge genevers op soortgelijke wijze als onze oude genevers. Dit betekent dat onze jonge genevers ook met moutwijn en geherdistilleerde moutwijn worden bereid.
Ambachtelijke genever versus moderne jenever
Wat is het verschil tussen ambachtelijke genever en moderne jenever? Het verschil zit hem zowel in de receptuur als in de bereidingswijze. Moderne – veelal industriële – producten bevatten zelden moutwijn, geherdistilleerde moutwijn laat staan gedistilleerde jeneverbessen en kruiden. Bovendien zien of ruiken ze nooit een houten vat; van rijping is dus geen sprake. Bij Van Wees en de Ooievaar bereiden we oude genever zoals het hoort: van moutwijn gedistilleerd met jeneverbessen en kruiden. Vervolgens lageren we de drank, zodat deze rijpt. Sommige van onze genevers liggen zeker twintig jaar op fust. Zij mogen daarom met recht Zeer Oud genoemd worden.
De wet en Van Wees
Aanvankelijk bepaalde de Europese wetgeving summier waaraan genever moest voldoen om genever te mogen heten. In 2015 kwam er nieuwe regelgeving omtrent gedistilleerde dranken. Genever was daarin vervallen, door onenigheid tussen de vier genever producerende landen: Duitsland, Frankrijk, België en Nederland waren het niet eens over de eisen waaraan genever moet voldoen. Sindsdien is genever vogelvrij. Wilt u daar meer over weten? In ons boek gaan we er uitgebreid op in.
Wettelijke eisen Jonge jenever
- bereid uit ethylalcohol afkomstig van landbouwproducten met een maximum van 15% moutwijn
- maximaal 10 gram suiker per liter
- alcoholpercentage minimaal 35%
A. van Wees Jonge Genever
- 100% granendistillaten (w.o. moutwijn, gedistilleerde moutwijn)
- niet met suiker gezoet
- alcoholpercentage van 35%
Wettelijke eisen Graanjevener
- bereid uit ethylalcohol afkomstig van landbouwproducten met een maximum van 15% moutwijn
- maximaal 10 gram suiker per liter
- alcoholpercentage minimaal 35%
A. van Wees Graangenevers
- 100% granendistillaten (w.o. moutwijn, gedistilleerde moutwijn)
- niet met suiker gezoet
- alcoholpercentage van 35%